Te semuret shohin endrra qe u paralajmerojne vdekjen.
Te vuash nga nje semundje terminale do te thote qe i ke ditet e numeruara. Ndjesite qe perjetojne keta persona jene shume te vecanta. Zakonisht refuzojne kurimet. Nuk kane me asnje shprese. Humbin besimin ndaj gjithkujt. Nuk binden as per te ngrene. Deri diku eshte e pranueshme nje sjellje e tille. Ata do te vdesin! Cfare duhet te presim prej tyre….
Si ndihen ata qe vuajne nga semundet vdekjeprurese.
Te shkaterruar emocionalisht. Te demoralizuar. Skeptik. Dyshojne ne aftesine e mjekeve. S’kane deshire te shohin asnjeri prane vetes. Preferojne te rrine vetem. Shpesh mbyten ne te qare. Fillojne te kene edhe frike. S’pranojne faktin qe do largohen nga jeta. Kane edhe frike! U kerkojne ndihme personave te afert. Pergjerohen qe te mos i lene te vdesin…. Deri sa te arrijne ne fazen e pranimit. E pranojne edhe vete me ndergjegje se erdhi koha.. Bejne pyetjen perse mua? Por ne fund te fundit e pranojne se duhet te largohen.
Shenjat paraljmeruese qe erdhi momenti……
Jane shume shenja paralajmeruese. Nuk eshte e veshtire te dallohen. Perkundrazi…… Mjeket e shpjegojne momentin qe atyre u erdhi momenti keshtu :
- Nuk reagojne me nga medikamentet.
- Tharja e lekures.
- Nxirje ne disa pjese te trupit.
- Veshtiresi ne frymemarrje.
- Nuk kaperdijne dot ushqimin.
- Syte i fiksojne ne dicka apo tek dikush.
- Mundohen te thone dicka. (Ne varesi te gjendjes qe gjenden. Ka paciente qe as fryme nuk marrin dot.)
- Pozicionojne trupin drejt….
Psikologet japin shpjegimet e tyre. Sigurisht qe menyra sesi ndihen eshte shume e rendesishme. Keta kliente jane zakonisht te qete. (Gjithmone nese jane ne gjendje te flasin tregojne endrrat. Ata jane te permbajtjes :- )
- Tregojne ngjarje te se kaluares. Permendin te rendesive madhore. Psh, shohin endrra qe tematike kane luften. Rishqyrtojne pervojat traumatike. Mbase perdhunime, ndarje, lendime. Enderrojne situatat qe pakendshme qe kane perjetuar kohe me pare.
- Flasin per punet e paperfunduara. Gjithmone do te kene dicka qe do u mbese merak. Nese jane nena, shohin endrra me femijet. Meraku qe kush do kujdeset ne te ardhmen per ta. Meshkujt pergjithesisht tregojne endrra qe jane me fokus bashkeshorten. Si do ja dalin pa te?
- Endrra vetepergatitese. Pacientet e kuptojne qe duhet te shkojne. Ndaj endrra qe shohin i parapergatit. Psh, enderr sikur po hypen ne nje tren dhe eshte duke u nisur. Ose, sikur jane akomoduar ne ndjenjesen e nje makine.
- Angazhim me te vdekurit. Jane disa endrra sikur jane bashkuar me ata qe kane vdekur. Shohin sikur jane grup dhe po bejne dicka. Enderrojne sikur atje nuk jane me vetem. Tregojne se do jene mire edhe atje.
- Te afermit qe i presin. Nje nga endrrat me te shpeshta eshte se shohin dike qe i pret. Nje i aferm qe u del para. Shihet sikur dikush ne krye te shkalleve u zgjat doren. Psh nje femije 9 vjec para se te vdiste tha : Atje tek dera eshte babi qe me ka zgjatur doren………
Keto jane disa nga endrrat tipike qe tregojne se ata duhet te largohen. Edhe vete pacientet zakonisht gjejne ngushellim tek endrrat. I kuptojne dhe i pranojne sinjalet qe vine prej tyre. Eshte e dhimbshme te shohesh dike te vdese. Por te pakten duhet te ti percjellim sa me mire.
